VIII. Những sự thừa nhận
Quả vậy, mọi thứ đã làm thay đổi hoàn toàn người cha, người đã nhận nuôi các bạn một cách hợp pháp như trong hộ tịch. Những đứa trẻ không quá đông đến mức để lo giấy tờ, vì 2 hay 3 đứa nhóc mang dòng máu lai, quay trở về Pháp, quả thật khá là rềnh rang. Ngay cả việc dẫn về người con gái, chính họ cũng chả nghĩ đến!
Cụ tôi, một người vùng Alsace, đã nhận nuôi 3 đứa trẻ và cưới mẹ của chúng. Có thể bởi vì, cụ là một đứa trẻ bản xứ, con trai của người phụ nữ giặt ủi đồ với một kiến trúc sư người Paris. Có thể cũng chính vì về mà cụ mới nhận nuôi những đứa trẻ kia. Rồi một bữa, khi cụ phải trông con trai mình, một cậu nhóc 10 tuổi không nói được tiếng Pháp, được nuôi nấng trong một gia đình người An Nam của mẹ nó; cụ đã tự nhủ rằng cần phải làm một cái gì đó. Và làm một cái gì đó ở đây có nghĩa là đi kê khai hộ tịch cho đứa bé, rồi gửi nó đến trường để nó thoát khỏi thân phận một người bản địa và để nó trở thành một người khác. Nhưng việc nhận nuôi này khá là hiếm, những đứa con lai bị bỏ rơi ngày càng nhiều. Người ta không có cảm tình với chúng. Những đứa trẻ "thuần chủng" khác, tỏ rõ sự thương hại với lũ trẻ không được may mắn này; trong khi người lớn lại không như vậy, họ làm tổn thương chúng. Đây là một vấn đề thực sự, bởi lẽ dù mang dòng máu Pháp, chúng vẫn được coi là người bản địa, song không được công nhận là những công dân. Người ta nói rằng những đứa trẻ này "thừa hưởng" tất cả những tật xấu từ phía Pháp cũng như là phía An Nam, rất nhiều. Đối với người Việt Nam, họ cũng chả đối xử tốt đẹp hơn với chúng. Họ gọi những đứa trẻ này là "đầu gà đít vịt". Dù là chuyện nọ hay chuyện kia, họ luôn nghi ngờ chúng như thể những kẻ gian trá. Nhưng nếu người ta suy nghĩ kỹ hơn, liệu chuyện có thể khác đi thế nào? Trong thời kỳ thuộc địa, nếu người ta trung thành với một phần nguồn gốc bên trong mình, có nghĩa là họ tự phản bội lại chính phần còn lại của mình, chắc chắn vậy
Tuổi thơ của một đứa trẻ con lai là « hiện thân » của những ước ao xa vời, cũng như đầy mâu thuẫn. Mang dáng vẻ từ phía cha, nhưng lại được hòa trộn bởi dòng máu mẹ.
Lựa chọn : Điều bất khả thi. Họ không có quyền lựa chọn được giống như người này hay người kia.
Họ buộc phải « thương lượng ».
Mang những nét nổi trội của cha, người có uy hơn. Đó là điều hiển nhiên, nếu như ta muốn giữ màu da của mình. Da trắng, da vàng, màu nào trong 2 màu da đó ? Ước muốn ư ? Ước muốn lại là thứ khác, đó là được hòa trộn trong dòng máu của mẹ, trong sự nhẹ nhàng, âu yếm, trong mùi thơm dịu ngọt của bầu sữa mẹ, trong vòng tay êm ái của mẹ. Được lặng lẽ đắm chìm trong giọng nói của mẹ, trong tiếng nói ngọt ngào từ mẹ ; được thiếp đi trên lưng mẹ, thiếp đi trong vòng eo mẹ.
Nhưng nếu bạn muốn thoát ra khỏi thân phận đó, thân phận một đứa con lai mang 2 dòng máu, vậy hãy rời xa khỏi mẹ, rời bỏ những câu hát ru của mẹ, rời xa hơi ấm vòng tay mẹ, xa khỏi những sự vuốt ve âu yếm đó. Hãy rời xa, rời xa… !
Đừng nhìn lại phía sau, hãy bước vào cánh cửa nhà trường, hãy đến đó, đến đó ! Hãy ngoan ngoãn theo những nề nếp của cha, những phép tắc của những người da trắng. Dưới cái nhìn của cha, hãy chăm chỉ và biết suy nghĩ, thông minh và cần cù, hãy trở thành niềm tự hào của cha, niềm tự hào về một tác phẩm « khai hóa ». Hãy trở thành hình ảnh cho họ, thật nguyên bản.
Hãy rời xa, rời xa ánh mặt trời gay gắt, xa những cánh đồng bùn đất, hãy đi xa khỏi đó.
Hãy quên đi mùi khói bếp, cái dáng ngồi khom khom của mẹ bạn. Hãy rời xa bút lông nghiên mực, rời xa những cánh diều, xa những phiên chợ triền đê.
Hãy rời xa, hãy rời xa ! Hãy bước vào cánh cửa trung học, cánh cổng đại học rộng mở.
Quên đi những lần đi câu ếch, quên đi những buổi đi săn chim.
Quên đi những ngôi chùa vàng, quên đi mùi thơm nhang khói.
Rời xa những lần trốn tìm bên gốc chuối.
Hãy rời xa, hãy đi xa !
Hãy trở thành một người khác ! Trở thành người con trai của cha !
Hãy bước đi với tấm lưng thẳng và cái đầu ngẩng cao, bạn là con trai của thầy giáo ! Đóng bộ chỉnh tề với com-plê, áo sơ mi, ca-vát cùng đôi giày đánh xi. Hãy bước đi như thể có ông ý nâng đỡ bạn từng bước. Đừng có lảng tránh ánh nhìn, hãy giữ cho đôi mắt luôn hướng về phía chân trời, bạn là con trai của một người da trắng cơ mà !
Hãy rời xa, rời bỏ sự ngã xuống của những người đi trước trên những cánh đồng. Rời xa tấm lưng của họ. Rời xa đất sét và rời xa bóng mát nơi hiên nhà !
Bước vào phổ thông, bước vào đại học !
Hãy đi xa !
Hãy rời xa làn khói xanh quanh bàn thờ !
Đừng nhìn lại phía sau, hãy rời xa !
Ban là một người may mắn, là một người được công nhận, là một người hợp pháp và công khai. Là người may mắn, bạn có người cha tuyệt vời : người sẽ làm những gì phải làm, người sẽ cho bạn một cái tên, quyền công dân, một cương vị và sự tồn tại.
Vậy nên, đừng nhìn lại phía sau, hãy rời xa !
Bạn có một cái tên, có giấy tờ, có trú chân bên châu Âu kia, bạn có bằng cấp, có tất cả những gì cần để trở thành những người như họ, người da trắng.
Bạn, một cậu con trai may mắn, sẽ trở thành thầy giáo dạy toán, một thành công thực sự. Bạn sẽ bận bộ đồ smocking, đầu chải gôm. Bạn sẽ đường hoàng có mặt trong những lễ hội, buổi khiêu vũ hay những nghi lễ của họ. Và rồi, cậu bé hiền lành da trắng có trách nhiệm, bạn sẽ được « công nhận ».
Những người khác, kém may mắn hơn, con trai của những người hầu gái, con trai của phận gái bán thân, những cậu nhóc không tên - không giấy tờ ; chúng sẽ phải đến cô nhi viện.
Những kẻ con hoang có dòng giống lai, với họ, bạn sẽ chả hơi đâu mà tính đến
|